CU-raadslid Peter Brink wil een politiek debat over het samenwerken van Putten met andere gemeenten in de regio, zo schrijft hij in zijn laatste column. Een minder saai onderwerp dan het lijkt. Daarom wil ik wel een aftrapje doen met een paar discussiestellingen. Maar eerst even een korte inleiding.
De gemeente Putten werkt al in de regio samen op verschillende fronten. Denk aan: de Regio Noord Veluwe, GGD, Veiligheidsregio, etc. Daarnaast moet Putten met andere gemeenten gaan samenwerken op milieugebied (RUD). Volgens een presentatie van enige maanden geleden gaat Putten dat jaarlijks ruim € 300.000 kosten. En er ligt een voorstel om een regionale bedrijfsvoeringsdienst in het leven te roepen. Bij de presentatie van die plannen werd ons te verstaan gegeven dat zoiets ook geld gaat kosten.
Stelling 1: Samenwerken moet wel iets opleveren
In het coalitieakkoord van 2010 hebben we gezegd dat Putten meer in de regio moet gaan samenwerken. Daardoor kunnen we op de ambtelijke capaciteit in Putten besparen, en dat moet dan € 250.000 opleveren.
We zouden daarbij geen bevoegdheden overdragen richting regio, wel uitvoerende taken. Achterliggende gedachte daarbij is dat het voor de Puttenaren en het gemeentebestuur niets uitmaakt of de OZB-aanslag uit bijvoorbeeld Zwolle of Ede komt of van het Fontanusplein.
Echter, de samenwerking in de RUD levert geen geld op, zoals elders in het land, maar kost de gemeente geld. Samenwerking op het gebied van bedrijfsvoering gaat ook al geld kosten. Dan ben je niet echt slim bezig!
Stelling 2: Liever een 7 lokaal dan een 8 regionaal
Voorstanders van schaalvergroting komen steevast met het argument dat in een grotere organisatie meer ruimte is voor specialisatie. Lees: meer kwaliteit. En natuurlijk, het kan altijd beter en mooier. De vraag is wel of je die verbetering altijd moet nastreven. Een grotere organisatie betekent meer overleg, meer overhead. Daarbij komt dat de wet van de verminderende meeropbrengst geldt. Je moet steeds meer investeren in een steeds kleiner wordende opbrengst.
Maar zijn we dan zo ontevreden over de kwaliteit van het Puttense gemeentebestuur? Ik geef Putten wel een voldoende. En stel dat anderen wel vinden dat er onvoldoende kwaliteit is en er daarom geregionaliseerd moet worden? Dan zou de discussie volgens mij daar over moeten gaan. Nu lijkt het meer op een vlucht naar voren.
Stelling 3: Zelfstandigheid mag een cent kosten
Regio-bestuur wordt ook wel verlengd lokaal bestuur genoemd. Maar er is weinig lokaals aan een regio. De regiobestuurders zijn geen verantwoording schuldig aan de gemeenteraden van de samenwerkende gemeenten. De mogelijkheden om zo’n regionale organisatie aan te sturen vanuit Putten zijn omslachtig en beperkt. Dat geldt al voor het college, maar zeker voor de raad.
Voor de burgers is zo’n regio al helemaal de ‘ver van mijn bed-show’. Ze kunnen niet stemmen op de bestuursleden van de regio en hebben dus geen enkele directe invloed. Daar komt nog bij dat het regiobestuur nogal in zichzelf is gekeerd. Daar ligt overigens ook een serieus verbeterpunt voor de Puttense raad. De raad moet daar zelf ook actiever in worden. Blijft het feit dat de zeggenschap over de regio beperkt is.
Tot slot leidt het uitbesteden van veel taken aan de regio tot een onbalans bij de achterblijvende gemeentelijke organisatie. In gewoon Nederlands: een uitgeklede organisatie. De stap naar een gemeentelijke herindeling is dan al bijna gemaakt. Dat lijkt me echt onwenselijk.
Natuurlijk, een zelfstandige gemeente heeft zijn prijs. Maar voor Putten blijkt die prijs steeds weer lager te zijn dan het uitbesteden aan de regio. Dus …
Peter Brink wordt ondertussen op zijn wenken bediend. Binnenkort moet de raad wat vinden van de RUD, MeerinZicht, begrotingen van RNV, etc. Mogelijkheden te over voor interessante raadsdebatten over nut en noodzaak van regionaliseren.
